Ik heb een...

Maatregelen bij meerdere gevallen van buikgriep

Maatregelen bij meerdere gevallen van buikgriep
Voorbereiding
  • Doelgroep

    • Verpleegkundigen / verzorgenden
    • Huishoudelijk assistenten
    • Paramedisch personeel
    • Specialisten ouderengeneeskunde
    • Vrijwilligers
    • Alle medewerkers die werken met voeding
    • Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren
  • Locatie

    • Verpleeghuis
    • Verzorgingshuizen
    • Woonzorgcentra
    • Kleinschalige woonvormen
    • Thuiszorg
    • Gehandicaptenzorg
  • Benodigde materialen

    • Vloeibare zeep en papieren handdoekjes
    • Beschermende kleding; plastic halterschort
    • Handendesinfectans
    • Handschoenen
    • Alcohol 70%
    • Chloortabletten (1,5 gr actief chloor per tablet)
    • Mondneusmasker FFP1
    • Ctgb toegestaan desinfectiemiddel

    Voor eisen materialen zie protocol benodigde materialen

Toepassing
  • Doel

    Het voorkomen van verspreiding van die buikgriep veroorzaken (bijv. , rotavirus).

  • Waarom

    De maatregelen in dit protocol moeten zoveel mogelijk verhinderen dat via contact met handen, kleding of materialen verspreid worden.

  • Wanneer

    Indien er sprake is van enkele gevallen van diarree en/of braken zet dan het protocol Contactisolatie bij diarree in. Zodra het aantal cliënten ( en medewerkers) boven de uitbraakgrens komt zet dan dit protocol in.

    Indien er binnen een zorginstelling een ongewoon aantal meldingen zijn van cliënten en/of medewerkers met klachten van diarree en/of braken. Vuistregel voor meldingsplicht aan GGD:

    • op een verpleegafdeling of unit: 1/5 van de afdeling binnen 1 week;
    • in een verzorgingshuis: 1/10 van de afdeling binnen 1 week.

    Handhygiëne

    Pas toe volgens protocol .

    Eisen handalcohol:

    • is toegelaten door het (N-nummer)
    • voldoen aan NEN-EN 1500
    • heeft bij voorkeur een bewezen effect op norovirus

    Toelichting

    Indien er geen goedgekeurde handalcohol ter beschikking is: was de handen met water en zeep en droog af aan een wegwerphanddoekje (of gebruik een keukenrol).

Werkwijze
  • In dit protocol worden specifieke hygiënemaatregelen genoemd bij meerdere gevallen van buikgriep. Deze specifieke maatregelen zijn een aanvulling op de standaard maatregelen die altijd genomen moeten worden.

  • Algemeen

  • Cliëntenkamer en sanitair

    • De cliënt beschikt bij voorkeur over eigen sanitair. Indien geen eigen toilet beschikbaar is, gebruik dan een postoel.
    • Indien geen eigen sanitair of postoel mogelijk is: wijs aparte toiletten aan voor zieken en niet-zieken. Laat zieke cliënten nog 48 uur na herstel gebruik maken van de toiletten voor zieken.
    • Aan de cliëntenkamer worden geen extra bouwtechnische eisen gesteld.
    • Leg op de cliëntenkamer een 24-48 uurs voorraad neer van benodigde materialen.
    • Breng op de kastdeur (of nachtkastje) een rode hand aan, als signaal dat bij deze cliënt extra maatregelen nodig zijn. Houd hierbij rekening met de privacy van de cliënt.
  • Persoonlijke beschermingsmiddelen

    • Draag een vochtwerend halterschort en handschoenen bij de lichamelijke verzorging van de cliënt en bij het opmaken van het bed.
    • Draag de beschermende middelen .
    • Gebruik het halterschort eenmalig en gooi het weg na gebruik.
    • Zorg dat een mondneusmasker FFP1 onder handbereik is.
    • Draag een mondneusmasker FFP1 indien de cliënt braakt of wanneer braaksel moet worden opgeruimd.
    • Draag een mondneusmasker FFP1 bij alle cliënten indien de uitbraak niet onder controle te krijgen is.
  • Wasgoed/ afval

    • Verzamel in een waszak en afval in een vuilniszak.
    • Sluit de zak en voer de zak daarna op de normale wijze af.
    • Neem waszakken of afvalzakken niet mee naar andere cliëntenkamers.
    • Er is geen reden om gekleurde of gelabelde waszakken te gebruiken.
  • Serviesgoed

    • Voor serviesgoed gelden geen extra maatregelen.
    • Er is geen reden om serviesgoed te gebruiken.
  • Reiniging van de kamer

    • Maak de kamer schoon volgens de standaard afspraken.
    • Bij een verontreinigd oppervlak direct aansluitend het verontreinigde oppervlak en . Houd in geval van braken een marge aan van minimaal 1,5 meter rondom het verontreinigde oppervlak, in verband met mogelijk neerslaan van druppels door aerosolvorming uit het braaksel.
    • Reinig in de kamer van zieke cliënten dagelijks veel gebruikte oppervlakken zoals tafel, keukenblad, nachtkastje.
    • 'Werk" oppervlakken in gezamenlijke ruimten (inclusief de keuken) van de uitbraakafdeling dagelijks en .
    • Plan de kamers van alle zieke cliënten zoveel mogelijk als laatste.
    • Gebruik schoonmaakmaterialen van zieke cliënten niet meer in andere ruimten.
    • Gebruik in iedere ruimte schone materialen.
    • Gebruik bij voorkeur wegwerp schoonmaakmaterialen of was de gebruikte schoonmaakmaterialen bij minimaal 60°C.
    • Maak gebruikte emmers huishoudelijk schoon.
    • Pas toe
  • Reiniging en desinfectie sanitaire ruimten

    • Reinig de toiletten van zieke bewoners en gezamenlijke toiletten 3x per dag.
    • Denk aan contactpunten waar veel handcontact is zoals kranen, beugels, enz.
    • Reinig van “schoon” naar “vies” . Eerst de contactpunten daarna toilet.
    • Desinfecteer daarnaast de toiletten van zieke bewoners en gezamenlijke toiletten 1x per dag met chloor of een ander desinfectiemiddel dat door het is toegelaten
      Zie protocol van ruimten en verpleegmaterialen
      NB. Microvezeldoeken zijn niet bestand tegen chloor.
    • Reinig en desinfecteer bad en/of douche dagelijks na gebruik.
  • Na afloop van de werkzaamheden

    • Trek de handschoenen uit en gooi deze weg in een afvalemmer.
    • Trek het halterschort uit en gooi het weg in een afvalemmer.
    • Indien een mondneusmasker wordt gedragen: Doe het mondneusmasker af en gooi het weg in afvalemmer.
    • Pas toe
  • Verpleegmaterialen

    • Gebruik verpleegmaterialen als tillift, pos, urinaal en waskom .
    • Maak de materialen die in direct contact zijn geweest met de cliënt (bijv. stethoscoop, oorthermometer) huishoudelijk schoon en desinfecteer.
    • Bevochtig de verpleegmaterialen met alcohol en laat het aan de lucht drogen.
    • Desinfecteer waskommen, po en urinaal in een pospoeler, zie het protocol Reiniging en desinfectie van (verpleeg)materialen.
    • Indien geen pospoeler aanwezig: reinig en desinfecteer waskommen, po en urinaal handmatig, zie het protocol handmatige reiniging en desinfectie van po en urinaal.
  • Deelname aan sociale activiteiten

    • De zieke cliënt blijft zoveel mogelijk op de kamer.
    • De zieke cliënt blijft op de afdeling.
    • De cliënt moet te allen tijde gebruik maken van het eigen toilet (of postoel).
    • In geval van uitbraak kan worden besloten om tijdelijk niet deel te nemen aan sociale activiteiten om verdere verspreiding te voorkomen.
  • Paramedici

    • Bij voorkeur wordt bezoek aan de besmette afdeling uitgesteld.
    • Paramedici die hebben (lichamelijke verzorging/onderzoek) met de cliënt, nemen dezelfde maatregelen als verzorgenden, zoals hierboven beschreven. Criterium: indien een cliënt zich (deels) moet ontkleden dan geldt dit als .
    • Paramedici die op de cliëntenkamer zijn geweest moeten toepassen voordat zij weggaan.
  • Bezoek

    • Bezoekers die op de cliëntenkamer zijn geweest moeten toepassen voordat zij weggaan.
    • Indien de zieke/herstellende cliënt de kamer verlaat moet de cliënt toepassen. Help de cliënt met .
    • De bezoekers brengen daarna geen bezoek aan andere cliënten.
    • Voor bezoekers gelden verder geen extra maatregelen.
    • Onder bezoekers vallen ook de pastoraal medewerker en de huisarts, indien zij geen lichamelijk verzorging/onderzoek verrichten bij de cliënt.
  • Eindschoonmaak en einddesinfectie van de kamer

    • Nadat de cliënt 48 uur klachtenvrij is, moet de kamer en het sanitair huishoudelijk gereinigd en gedesinfecteerd worden.
    • Gebruik bij voorkeur wegwerp schoonmaakmaterialen. Of was de gebruikte schoonmaakmaterialen bij minimaal 60°C.
    • Indien de matras zichtbaar vervuild is met urine of feces en niet gereinigd kan worden, dan wordt de matras weggegooid.
    • Maak gebruikte emmers huishoudelijk schoon en droog.
    • Pas toe.
    • Voordat de afdeling weer open gaat: einddesinfectie van sanitair, keuken en cliëntenkamers van herstelde cliënten, die nog niet gedesinfecteerd waren.
  • Organisatorisch

    ActieActie door

    Uitgevoerd op (paraaf, datum)

    Maak een overzicht van het aantal zieken, start en einde klachten, welke klachten, kamernummer en afdeling. Maak ook een onderscheid tussen bewoners en personeel. Evalueer dagelijks het verloop van de uitbraakTeam

    Deskundige infectiepreventie

    Medewerkers blijven op de afdeling (ook gedurende de pauzes) en gaan na werktijd direct naar huisTeam
    Zieke cliënten blijven zoveel mogelijk op de kamerTeam
    Zieke cliënten blijven op de afdeling en gaan niet naar andere ruimtenTeam
    Verplaats cliënten van de besmette afdeling (ook niet-zieken) niet naar andere afdelingen of instellingen tenzij het belang van overplaatsing het besmettingsrisico overstijgt.Team
    Laat afdelings gebonden medewerkers ( zoals verplegend/ verzorgend personeel en vrijwilligers) van de uitbraakafdeling niet werken op een niet-uitbraakafdelingTeam
    Laat invalkrachten/ flexwerkers die werkzaam zijn (geweest) op een uitbraak afdeling niet werken op een niet-uitbraakafdeling. Indien niet anders mogelijk dan alleen indien na minimaal 48 uur klachtenvrijTeam
    Meld de buikgriep uitbraak aan de ontvangende afdeling

    Behandelend arts

    Informeer de cliënten, familie en direct betrokkenen over de situatieTeam
    Hang de poster Er heerst buikgriep op alle toegangsdeuren naar de afdelingTeam
    Communicatie: denk aan paramedici, vrijwilligers, opnamebureau, cliëntenadviseurs, andere afdelingen op dezelfde locatie, invalkrachten, planners invalpoule en afdeling facilitairTeam
    Bied bezoekers de bezoekersinformatie Voorkom verspreiding van buikgriep aanTeam
    Annuleer groepsgebonden activiteiten buiten de afdelingTeam
    Annuleer behandelingen indien de situatie dat toelaatBehandelend arts
    Gooi voedsel in ruimten waar gebraakt is meteen wegTeam
    Medewerkers/vrijwilligers mogen 24 uur na het stoppen van de klachten (=vrij van braken/diarree) weer werken op de uitbraakafdeling.Team
    Meld de uitbraak bij de .
    Zie protocol meldingsplichtige infectieziekten
    Specialist ouderengeneeskunde of locatiemanager
    Meld uitbraaksituatie aan betrokken huisartsen(Woonzorgcentrum) Locatiemanager
    Stuur in overleg met deskundige Infectiepreventie van 2 tot 4 personen (cliënten, medewerkers) feces in voor onderzoek. In geval van (verdenking op) voedselinfectie geldt uitbraakmanagement.Behandelend arts
    Stoppen maatregelen uitbraak

    Cliënt wordt als niet meer besmettelijk beschouwd na 48 uur einde klachten

    In overleg met deskundige infectiepreventie, arts microbioloog of uitbraakteam
Verantwoordelijkheden
  • Behandelend arts (specialist ouderengeneeskunde, huisarts)

    • stelt isolatie in;
    • informeert de cliënt over de maatregelen;
    • beslist wanneer isolatiemaatregelen opgeheven kunnen worden;
    • coördineert de medische gang van zaken rondom opname en behandeling;
    • is verantwoordelijk voor informatieoverdracht bij overplaatsing van de cliënt.
  • Leidinggevende

    • informeert de medewerkers over de isolatie;
    • zorgt voor adequate personele bezetting;
    • zorgt voor voldoende beschermende middelen.
  • Verzorgenden/ verpleegkundigen/ huishoudelijk assistenten

    • volgen de instructies in dit protocol.
  • Werkgever

    • biedt benodigde materialen aan die aan de gestelde normen voldoen.
Appendix
  • Definities

    • Cliëntgebonden

      Materialen moeten altijd bij één en dezelfde cliënt worden gebruikt.

    • Micro-organismen

      Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.

    • Norovirus

      Een virus dat een infectie veroorzaakt, met als meest voorkomende symptomen: misselijkheid, braken, hoofdpijn, diarree en milde koorts

    • GGD

      Gemeentelijke Gezondheidsdienst

    • NEN

      Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

    • Wasgoed

      Gebruikt linnengoed, zoals kleding, handdoeken, washandjes, beddengoed, keukenlinnen etc. Vuil wasgoed moet gescheiden zijn van schoon linnengoed.

    • Disposable

      Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden

    • Desinfecteren

      Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen

    • Intensief contact

      Het directe contact met de cliënt tijdens verpleging, verzorging, hulp bij toiletgang, behandeling of onderzoek van de cliënt. Hierbij is sprake van lichamelijk contact met de cliënt en/of met lichaamsvochten, excreta of niet-intacte huid.

    • Norovirus

      Een virus dat een infectie veroorzaakt, met als meest voorkomende symptomen: misselijkheid, braken, hoofdpijn, diarree en milde koorts

    • Reinigen

      Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.

    • Vrijwilliger

      in dit protocol gaat het specifiek over vrijwilligers die werken met voeding.

    • Handhygiëne

      Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.

    • Ctgb

      College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden

  • Literatuur

Updategeschiedenis
Type Omschrijving Datum Details
Controle Controle bij publicatie 01 mei 2023
Wijziging Aanvullingen checklijst 13 juni 2023