Omgaan met po en urinaal

Laatste update: 30 mei 2019 | , |

Omgaan met po en urinaal

Doelgroep

  • Verpleegkundigen / verzorgenden
  • Huishoudelijk assistenten

Locatie

  • Verpleeghuis
  • Verzorgingshuizen
  • Woonzorgcentra
  • Kleinschalige woonvormen

Benodigde Materialen

  • Handendesinfectans (wanddispenser of pompje)
  • Handschoenen
  • Beschermende kleding; plastic halterschort
  • Alcohol 70%
  • Po-zakken
  • Reinigingsmiddel (standaard schoonmaakmiddel)

Zie protocol Benodigde Materialen

Doel

Het machinaal verwerken van gebruikte po's en urinalen in een pospoeler of vermaalsysteem, om de verspreiding van micro-organismen en resistente bacteriën via feces en urine zoveel mogelijk te voorkomen.
In afgesproken situaties kan het gebruik van een po-zak als vervanging van een pospoeler of vermaler ingezet worden.

Waarom

  • Handmatig legen, reinigen en desinfecteren van po's en urinalen is niet toegestaan omdat er een groot risico is op verspreiden van (resistente) micro-organismen, door smeren en spatten.
  • Machinaal verwerken van po's en urinalen (pospoeler, vermaalsysteem) verkleint de kans op de verspreiding van (resistente) micro-organismen.
  • De methode van machinale reiniging en desinfectie is beter geborgd (d.w.z. iedere keer op de juiste wijze uitgevoerd) dan handmatige reiniging en desinfectie.

Wanneer

Pospoeler / vermaalsysteem
  • Po's en urinalen worden bij voorkeur machinaal geleegd, gereinigd en gedesinfecteerd in een pospoeler, of afgevoerd via een vermaalsysteem.
  • Een pospoeler/vermaalsysteem moet gekoppeld worden aan een cliëntengroep, waarbij de afstand tussen de cliëntengroep en de machine zo klein mogelijk is. De pospoeler/vermaalsysteem moet tenminste op dezelfde etage staan.

Geen pospoeler / vermaalsysteem - alleen bij uitzondering

  • Toe te passen wanneer er een te grote afstand is tussen cliëntengroep en pospoeler, of een enkele cliënt op de afdeling/unit een po of urinaal gebruikt.
  • Pogebruik:
    - Cliëntgebonden po in combinatie met een po-zak.
    - Handmatige desinfectie vóór uitgifte aan een volgende cliënt.
  • Urinaal-gebruik
    - Cliëntgebonden urinaal, na gebruik voorzichtig leeggieten in toilet.
    - Geen handmatige desinfectie mogelijk: niet gebruik bij een volgende cliënt.

Voor de thuiszorg, zie het protocol Handmatige reiniging en desinfectie van po en urinaal - Thuiszorg.

Werkwijze

Optie 1: Pospoeler in combinatie met herbruikbare po en urinaal
  • Po en urinaal hoeven niet cliëntgebonden te zijn.
  • Dek de gebruikte po af met een deksel.
  • Neem de volle po/ urinaal mee naar de pospoeler en plaats deze in de pospoeler voor automatisch legen.
  • Indien de pospoeler (nog) niet beschikt over de mogelijkheid voor automatisch legen, leeg dan de po/urinaal in de pospoeler.
  • Start de pospoeler.
  • Pas handhygiëne toe
  • Na afloop: controleer of de materialen zichtbaar schoon zijn.
  • Indien de po/urinaal niet schoon is, herhaal dan nogmaals het programma.

In geval een pospoeler niet goed werkt, altijd de TD inschakelen.

Optie 2: Vermaalsysteem in combinatie met wegwerp po en urinaal

  • Dek de gebruikte po af met een deksel
  • Neem de volle po/ urinaal mee naar de pospoeler en plaats deze in de vermaler.
  • Start de vermaler.
  • Pas handhygiëne toe.
  • In geval een vermaalsysteem niet goed werkt, volg de instructies en schakel zo nodig de firma in.
Bij gebruik van plastic support-ondersteek:
  • Na gebruik reinigen.Desinfecteer de ondersteek daarna met alcohol 70% in het geval van:
    - zichtbare bevuiling van de ondersteek met urine, feces;
    - wanneer de ondersteek wordt gebruikt door een andere cliënt.
  • Breng alcohol 70% gelijkmatig aan op het te desinfecteren oppervlak.
  • Zorg dat het gehele oppervlak bevochtigd is.
  • Laat aan de lucht drogen.
Optie 3: Cliëntgebonden po of urinaal in combinatie met po-zak
Alleen van toepassing voor die afdelingen/units waar een te grote afstand is tussen cliëntengroep en pospoeler, en een enkele cliënt een po of urinaal gebruikt.
Po-gebruik
  • Gebruik de po altijd cliëntgebonden.
  • Plaats een po-zak met absorptiemat in de po.
  • Na gebruik: draag handschoenen. Haal de po-zak uit de po en bindt deze dicht.
  • Voer de po-zak af als huishoudelijk afval.
  • Reinig de po daarna handmatig.
  • Trek handschoenen uit en pas handhygiëne toe
Desinfecteer de po daarna met alcohol 70% in het geval van:
- zichtbare bevuiling van de po met urine, feces;
- wanneer de po wordt gebruikt door een andere cliënt.
  • Breng alcohol 70% gelijkmatig aan op het te desinfecteren oppervlak.
  • Zorg dat het gehele oppervlak bevochtigd is.
  • Laat aan de lucht drogen.
In geval van (een uitbraak van) buikgriep/norovirus: volg de instructies voor desinfectie zoals beschreven in de protocollen Contactisolatie bij diarree, of Contactisolatie bij Clostridium, of Maatregelen bij meerdere gevallen van buikgriep.
Urinaal-gebruik
  • Gebruik het urinaal altijd cliëntgebonden.
  • Draag handschoenen.
  • Giet het urinaal voorzichtig leeg in het toilet en voorkom spetteren.
  • Spoel het urinaal om.
  • Trek handschoenen uit en pas handhygiëne toe
  • Voer het urinaal af als afval wanneer de cliënt het urinaal niet meer gebruikt.
  • Een gebruikt urinaal wordt niet meer gebruikt bij een volgende cliënt.

Verantwoordelijkheden

Huishoudelijk assistent / verzorgende / verpleegkundige:

  • voert reiniging en desinfectie uit in de benodigde situaties.

Werkgever:

  • biedt de benodigde apparatuur en materialen aan, die aan de gestelde normen voldoen;
  • zorgt voor mogelijkheid tot veilige opslag van desinfectiemiddelen.

Definities

Cliëntgebonden: Materialen moeten altijd bij één en dezelfde cliënt worden gebruikt.
Desinfecteren: Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen.
Disposable: Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden.
Micro-organismen: Microscopisch kleine levensvormen, zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.
Po-zak: Een wegwerpzak die in de po of po-emmer wordt gelegd, met daarin een absorberend materiaal om urine en feces in te laten dikken. De po-zak is voor eenmalig gebruik.
Reinigen: (of schoonmaken) Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil om te voorkomen dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.
Reusable: Materialen die opnieuw gebruikt mogen worden. Gebruikte materialen moeten voor hergebruik altijd worden gereinigd. Afhankelijk van de toepassing moeten de materialen ook gedesinfecteerd en/of gesteriliseerd.

Literatuur

Richtlijnen Werkgroep Infectie Preventie:

Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid:

rate:

Aanmelden