Ik heb een...

  • /
  • Protocollen /
  • Persoonlijke hygiëne van de medewerker/vrijwilliger

Persoonlijke hygiëne van de medewerker/vrijwilliger

Persoonlijke hygiëne van de medewerker/vrijwilliger
Voorbereiding
  • Doelgroep

    • Verpleegkundigen / verzorgenden
    • Huishoudelijk assistenten
    • Paramedisch personeel
    • Specialisten ouderengeneeskunde
    • Vrijwilligers
    • Behandelend arts
    • Stagiaires/Leerlingen/Nieuwe medewerkers
    • Alle medewerkers die werken met voeding
    • Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren
  • Locatie

    • Verpleeghuis
    • Woonzorgcentra
    • Kleinschalige woonvormen
    • Thuiszorg
    • Gehandicaptenzorg
  • Benodigde materialen

    • Vloeibare zeep en papieren handdoekjes
    • Beschermende kleding; plastic halterschort
    • Handendesinfectans
    • Handschoenen
    • Mondneusmasker

    Voor eisen materialen zie protocol benodigde materialen.

Toepassing
  • Doel

    Een goede persoonlijke hygiëne van medewerkers en vrijwilligers helpt om verspreiding van van medewerkers naar cliënten te voorkomen.

  • Waarom

    Om verspreiding van te voorkomen moet de medewerker/ aandacht hebben voor haar/zijn persoonlijke hygiëne:
    1. Handen
    2. Sieraden (ringen, horloges, armbanden, piercings)
    3. Haar
    4. Kleding
    5. Schoenen
    6. Eten en drinken op de afdeling
    7. Gebruik van zakdoeken

    Bij medewerkers met een infectie is een groot risico op verspreiding van naar cliënten en/of collega’s. Zie het protocol Een medewerker/ met een infectie

    Poster Persoonlijke hygiëne zie pagina posters

  • Wanneer

    Tijdens de dagelijkse werkzaamheden in de cliëntenzorg of het werken met voeding.

Werkwijze
  • 1. Handen

    • Draag nagels kort geknipt, schoon en goed verzorgd.
    • Verzorg de handen goed met een crème om uitdroging van de huid te voorkomen.
    • Draag geen (gel-)nagellak.
    • Kunstnagels (gelnagels, plaknagels) zijn niet toegestaan, omdat deze een bron van besmetting kunnen zijn.

    Toelichting

    Handen zijn de ‘instrumenten’ die voor allerlei doeleinden het meest gebruikt worden. Via handen kunnen micro-organismen overdragen worden. Daarom is het noodzakelijk dat de handen goed worden gereinigd of gedesinfecteerd. In het protocol Handhygiëne is de werkwijze beschreven.

    Nagellak is niet toegestaan: tijdens werkzaamheden zal de nagellak beschadigen, waardoor meer micro-organismen op de nagels aanwezig zijn.

  • 2. Sieraden (ringen, horloges, armbanden, piercings)

    • Draag geen ringen (inclusief trouw- en verlovingsringen), armbanden en polshorloges tijdens de werkzaamheden.
    • Verwijder het sieraad in een piercing wanneer dit hinderlijk is bij de verzorging/behandeling van de cliënt.
    • Verwijder de piercing wanneer deze ontstoken is, omdat de piercing een besmettingsbron kan zijn.
    • Draag geen braces/ spalken/ gips/ zilversplit aan hand of pols tijdens de werkzaamheden.

    Toelichting

    Onder deze sieraden en braces/ spalken/ gips/ zilversplit kan de huid niet goed gereinigd worden. Micro-organismen kunnen zich prima eronder verschuilen en er is een opeenhoping van zeep- en vuilresten.

  • 3. Haar

    • Zorg voor schoon en goed verzorgd haar.
    • Draag lang haar opgestoken of bijeengebonden.
    • Houd baarden en snorren schoon en kortgeknipt.
  • 4. Kleding (eigen kleding of dienstkleding)

    • Draag kleding met korte mouwen.
    • Draag gladde kleding, zonder loshangende koordjes, sjaaltjes etc.
    • Verschoon dagelijks de kleding.
    • Kies kleding die machinaal wasbaar is bij tenminste 40°C, en gedroogd kan worden in wasdroger of gestreken kan worden.
    • Zorg voor reservekleding indien de kleding tijdens werk zichtbaar vuil kan worden.
    • Draag schone kleding bij aanvang van de dienst.
    • Vervang de kleding bij zichtbare vervuiling tijdens het werk.
    • Was de kleding machinaal bij tenminste 40°C en droog in de wasdroger of strijk de kleding.

    De keuze voor eigen kleding of is afhankelijk van de afspraken binnen de instelling. In de dagelijkse contacten met de cliënt mag door medewerkers zowel eigen kleding als worden gedragen.

    Hoofddoek

    • Het dragen van een hoofddoek is toegestaan.
    • Draag de hoofddoek zo dat er geen loshangende delen zijn.

    Heuptasjes

    • Draag bij voorkeur geen heuptasjes; deze kunnen gemakkelijk besmet raken tijdens de zorg.
    • Indien heuptasjes worden gedragen; was het heuptasje na iedere dienst bij tenminste 40°C.
    • Niet-wasbare heuptasjes zijn niet toegestaan.

    Beschermende kleding

    • Draag bij kans op bevuiling van de eigen kleding of tijdens de werkzaamheden.
    • De heeft een beschermende functie voor de cliënt en de medewerker.
    • In geval van dienstkleding: dit is geen !
    • In het protocol Basishygiëne is aangegeven wanneer moet worden gedragen.
    • In protocollen over isolatie bij bijvoorbeeld diarree, wondroos, etc. moet worden gedragen. Via Hoe te handelen bij infecties en resistente bacteriën zijn isolatieprotocollen te vinden.


  • 5. Schoenen

    • Draag schoenen van goed te materiaal.
    • Maak de schoenen direct schoon bij zichtbare bevuiling.
  • 6. Eten en drinken op de afdeling

    • Eet of drink niet in ruimten waar de kans is op contact met hoog is (spoelkeuken, toilet, badkamer).
    • Eet of drink niet tijdens de verzorging en behandeling op een cliëntenkamer.
  • 7. Gebruik van zakdoeken

    • Gebruik papieren zakdoekjes voor eenmalig gebruik voor het snuiten van de neus.
    • Gooi deze direct na gebruik in de vuilnisbak.
    • Was of desinfecteer de handen, na niezen of het snuiten van de neus.

    Toelichting

    Veel mensen dragen de bacterie Staphylococcus aureus in hun neus. Bij het snuiten van de neus besmetten deze mensen hun handen met deze bacterie. Bovendien wordt een gewone zakdoek meestal op een bepaalde plaats in de kleding opgeborgen, waar de bacteriën kunnen vermeerderen. Bij het pakken van een gebruikte zakdoek verspreidt men de stafylokokken in de omgeving.

Verantwoordelijkheden
  • Medewerker/ vrijwilliger

    • de medewerker/ zorgt voor een goede persoonlijke hygiëne.
    • een medewerker die een brace krijgt aangemeten meldt zich bij de bedrijfsarts
  • Bedrijfsarts

    • zoekt samen met de medewerker met een brace, een passende oplossing voor inzet in de zorg/schoonmaak met inachtneming van de afspraken over handhygiëne
Appendix
  • Definities

    • Micro-organismen

      Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.

    • NEN

      Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

    • Lichaamsvloeistoffen

      Bloed, feces, urine, wondvocht, pus, sputum, braaksel, etc.

    • Beschermende kleding

      Bijvoorbeeld een vochtwerend schort of isolatiejas met lange mouwen. Het dragen van beschermende kleding voorkomt besmetting van de eigen (dienst)kleding met lichaamsvloeistoffen en wordt cliëntgebonden gedragen.

    • Reinigen

      Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.

    • Dienstkleding

      Kleding die in de instelling wordt gedragen tijdens diensttijd. De kleding kan bestaan uit werkkleding gefaciliteerd door de werkgever (zoals hes/jas en/of broek, lange jas) of uit eigen kleding.

    • Vrijwilliger

      in dit protocol gaat het specifiek over vrijwilligers die werken met voeding.

    • MRSA

      Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. Een Staphylococcus aureus bacterie die ongevoelig is voor een aantal antibiotica.

    • Handhygiëne

      Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.

  • Literatuur

Updategeschiedenis
Type Omschrijving Datum Details
Controle Controle bij publicatie 01 mei 2023